Grand Canyon Railway to historyczna linia kolejowa, która prowadzi z Williams do południowej krawędzi Wielkiego Kanionu. Jeśli ma się więcej czasu na zwiedzanie albo lubi się nietypowe atrakcje można się nią przejechać. Bilety są łatwo dostępne przez stronę internetową i nie straszą cenami. Można też wykupić pełen pakiet z noclegiem, bo operator pociągów zajmuje się także działalnością hotelową.
Ona temu winna – czyli jak kolej spopularyzowała Grand Canyon
Kolej do południowej krawędzi Wielkiego Kanionu zaczęto budować na początku XX w. Zadania tego podjęła się ta sama spółka Atchison-Topeka-Santa Fe, która budowała odcinek wielkiej linii Atlantyk-Pacyfik. Z jednej strony chodziło o dowożenie pasażerów do głównej stacji we Flagstaff. Bez wątpienia chciano także mieć łatwiejszy dostęp do dóbr naturalnych – szczególnie rud miedzi, które wydobywano w Grand Canyonie.
Linię z wielką pompą otwarto 17 września 1901 r. Od razu stała się bardzo popularna wśród turystów, którzy chcieli podziwiać cud natury. To dla nich wkrótce wybudowano także hotel oddalony o 6 m od krawędzi. Stoi on zresztą do dzisiaj i ciągle nosi historyczną nazwę El Tovar. Przejazd z Williams do Grand Canyon Village kosztował w owym czasie 3,95$.
Przez kolejne lata kolej funkcjonowała świetnie. Niestety od lat ’60 zaczęło się dziać coś dziwnego. Liczba pasażerów spadała z każdym rokiem, bo ci zamiast przejazdu pociągiem zaczęli preferować własne auta. W końcu zarządca linii zdecydował się zamknąć ją dla ruchu pasażerskiego (stało się to w roku 1968), ale ciągle utrzymywał jeszcze przewóz towarów. Niestety. Kryzys paliwowy z lat ’70 przy prowadzeniu ruchu trakcją spalinową doprowadził także do wycofania się z transportu frachtu. Ostatni skład towarowy przejechał z Williams do South Rim w 1974 r.
W roku 1988 r. kolej kupują prywatni inwestorzy Max i Thelma Biegert z Nebraski. Para ta dorobiła się fortuny prowadząc firmę Biegart Aviation zajmującą się opryskiem pól. Pierwszy pociąg po 21 lata przerwy ruszył 17 września 1989 r. Z czasem biznes mocno się rozwinął i zaczął przynosić niezłe zyski. W roku 2006 r. został sprzedany (linia kolejowa, hotele i restauracje) firmie Xanterra Travel Collection, jako przynoszący roczny dochód 40 mln dolarów amerykańskich.
Na początku i na końcu
Po przejęciu Grand Canyon Railway przez firmę Xanterra Travel Collection zaczęto wdrażać szereg zmian, z których wiele ma aspekty proekologiczne. Przede wszystkim ograniczono użycie parowozów. Te, które prowadzą okazjonalne pociągi (np. pierwsza sobota sezonu letniego) są napędzane zużytym olejem roślinnym zbieranym w restauracjach północnej Arizony. Woda używana w lokomotywach pozyskiwana jest z kolei z deszczówki.
Przeważnie w użytku są składy ciągnięte przez lokomotywy spalinowe. Przed pandemią podróżni mogli korzystać z dwóch par połączeń w sezonie i jedej poza sezonem. Obecnie przez cały rok oferowane jest jedno połączenie z Williams i jedno z Grand Canyon Village.
Stacją początkową jest oczywiście Williams. W budynku znajduje się kasa, poczekalnia, niewielkie muzeum i sklep z pamiątkami. Ładnie zagospodarowano także przestrzeń wokoło: są atrakcje dla dzieci, stoi stary parowóz, zadbano o małą architekturę.
Wokół dworca w Williams jeszcze szereg bocznic. Stoją na nich składy używane w ruchu, a także stare wagony, które czekają na odnowienie. Na teren nie wolno wchodzić – wszędzie są znaki informujące o własności prywatnej – ale wszystko można obserwować z dróg otaczających tory odstawcze.
Skromniej jest w Grand Canyon Village. Jest tam ładny budynek stacyjny, kilka torów i peron. Nie jest to jednak tak atrakcyjne jak w Williams.
Przejazd między dwoma krańcami zajmuje nieco ponad 2 godziny. Pociąg zatrzymuje się na stacjach: Quivero, Willaha, Coconino. Turyści jadą wagonami z lat ’50. Do składów w okresie letnim doczepiane są także zabytkowe wagony Pullaman z lat ’20 XX w. W zależności od wybranej opcji cenowej można także udać się w podróż wagonem z przeszklonym sufitem, co daje możliwość obserwacji trasy. Niektóre źródła podają, w drodze powrotnej odbywa się inscenizacja napadu na pociąg.
Informacje praktyczne
Grand Canyon Railway – ceny, bilety, rozkład jazdy:
- stacje krańcowe: Williams (obrzeża historycznego centrum miasta), Grand Canyon Village;
- cena przejazdu: zależy od wybranego standardu (podane są kwoty zawsze w obie strony); Pullaman Class (tylko latem) – 67$; Coach – 82$; First Class – 159$; Observation Dome (z przeszklonym dachem) – 189$, Luxary Dome i Luxary Parol – 226$ (w cenie przekąski, prywatny bar);
- gdzie kupić bilety: na stacji w Williams lub przez stronę przewoźnika – thetrain.com; warto rezerwować je z wyprzedzeniem (zwłaszcza w sezonie);
- parkingi w okolicy stacji: dostępne przy każdym krańcu;
- rozkład jazdy: w sezonie wyjazd z Willimas o godz. 9:30, przyjazd do Grand Canyon Village 11:45; w drogę powrotną pociąg rusza o 15:30, przyjeżdża o 17:45; w sezonie zimowym – wszystko o godzinę wcześniej;
- inne opcje: firma oferuje także hotele – jeden w Williams i jeden w Grand Canyon Village; można rezerwować na stronie przewoźnika w ramach pakietów, ale są też dostępne w popularnych wyszukiwarkach jak np. booking.com; zimą organizowane są przejazdy Polar Express, który udaje się 30 km na północ od Williams, przygotowano w nim szereg atrakcji głównie dla dzieci.
Przeczytaj także:
- Co warto wiedzieć o Grand Canyonie? Wizyta na krawędzi północnej;
- Grand Canyon od południa;
- Flagstaff i Williams: na transkontynentalnym szlaku;
- hotel w Williams, którego nie polecam: Ramada by Wyndham Willlimas/Grand Canyon Area.
